Tabakta bıraktıklarımız veya bırakamayıp en ufak kırıntısına kadar bitirdiklerimiz. Yine de bir şekilde hemen her evde çöpe yemek atılıyor. Gıda atıklarını azaltmak için, İngiltere’deki büyük market zincirlerinin ve firmalarının katıldığı bir kampanya mevcut. Uzun zamandır sürüyor. Bu tür kampanyalar genellikle “çöp atmayalım olur muuu” ve “Afrikalı çocuklar açken ne kadar ayıp” mesajlı posterlerden ibaret olduğu için, ötesine geçen bir örneği paylaşayım istedim.
Kampanyanın en iyi yanı, somut adımlara odaklanması. Böylece “mağazamızdaki çocuklarla İSRAF ADAM maketi yaptık ve sonra hep birlikte taşladık” gibi PR israfı işler övülmüyor. Reklamsa da bir sonucu var. Sevdiğim birkaç örnek:
YeoValley yoğurtları: Left-Yeovers

YeoValley zaten canımın içi bir yoğurt firmasıyken bu Leftovers serisiyle iyice kalbimi kazandı. Kampanya için özel karışım meyveli yoğurt yaptılar; fabrikada artan meyve pürelerinin birleşimi. Normalde çöpe gidecek malzemelerin tasarrufunun sonucu olan bu yoğurdu bir de sınırlı üretim diye paketlediler. Haliyle fiyatı azıcık daha yüksek; ama insanların kaçırmak istemediği bir ürün oldu, fiyat farkı da kampanyaya gitti. Çilek ve incir ikilisi 9 ay raflarda kaldı. Onu ayva ve erik takip edecekmiş. Beklemedeyim merkez.
Asda – Wonky Veggie Box

Walmart’ın İngiltere markası Asda’nın eğri büğrü sebze-meyve paketi. Aslında bu bozuk ürünler ilk kez Jamie Oliver eşliğinde, geçen yıl görücüye çıkmıştı. Jamie kendi şovunda Asda’yı yere göğe sığdıramayınca iş büyüdü, bu yıl ise paket halini aldılar. Hiçbirinin şekli mükemmel olmadığı için de %30 indirimli. Eğriler, aşırı büyük veya küçükler. Bunun da bir kıstası var: patates, soğan, şalgam, havuç liste başı. Sonuç: Dört kişilik bir ailenin bir haftalık ihtiyacını karşılayacak kadar dolu olan bu koca pakete £3.50 veriyorsunuz. Yani 14 lira. Sebzeleri kurtarıyoruz, sağlıklı beslenme de ucuza geliyor. Hiç fena değil. Bu arada, bu pakettekiler satılamayınca da çöpe gitmeyip, hazır öğünlerde kullanılıyorlarmış.
Asda’nın bu girişimi başarılı olunca Tesco da piyasaya Imperfectly Perfect Veggies çıkardı. Öte yandan, biraz daha kokoş marketlerde tüketiciler burun kıvırmış ve tornadan çıkma, fotokopi sebzelerini geri istemişler. kendilerine anca HEPSİ MİDEDE KARIŞIYOR diyebiliyorum.
Tesco – Tavuk göğsü ambalajı

En sıkıcı örneği sona sakladım: ambalaj. Normalde tavuk göğüsleri ikili pakette satılıyor. Birini yiyeceksiniz veya çözdüreceksiniz diye diğerinin de ziyan olma riski artık yok. Minimum ambalaj eklemesiyle mevcut paket kompartmanlara bölünmüş. Birini açtınız diye tümü hava almıyor. Bana sorarsanız tavuğunuzu kasaptan alın, hiç plastik atık olmasın; ama gıda saklama kısmında işe yaraması güzel.
*
Eveet kamu spotu yazım bu kadar. Evlere gelince… Buzluğa atmak, turşusunu kurmak, çorbasını yapmak vb onlarca öneri varken ben o işe girmeyip meraklısına link vereceğim: love food, hate waste.
Her şeyden öte “bozuk yiyecek satiyürler” algısını kırmak için bile çok güzel. Gerçekten bu hayatta çöpe yiyecek atmak kadar canımı acıtan, vicdanımı sızlatan çok az şey var.
BeğenLiked by 2 people
Yamuk sebzenin kötü sayılması çok acayip. Eskiden düz sebze olmadığını düşününce inanılmaz garip geliyor. Ben de nerede yamuk salatalık, biber var onu alıyorum. Psikolojik mi bilmiyorum ama daha lezzetli geliyor.
BeğenLiked by 1 kişi